Starzec zwyczajny – „chwast” z żółtymi kwiatami

Roślinność jest jednym z nieodłącznych elementów ekosystemu. Ich hodowanie jest znane od czasów starożytnych, a uprawianie zieleni, kwiatów czy krzewów przynosi wiele korzyści dla człowieka, zwierząt i całego środowiska. Jedną z roślin, którą można spotkać w wielu miejscach na świecie, jest starzec zwyczajny. To tak zwany chwast z żółtymi kwiatami, który doskonale wzrasta na łąkach czy pastwiskach, ale też destynacjach zmienionych przez człowieka, jak gruzowiska, wysypiska śmieci czy terenach urbanistycznych. Żółte kwiaty rośliny z pewnością przekłuwają uwagę, a intensywny, ciekawy zapach przyciąga do nich dzieci oraz zwierzynę. Co warto wiedzieć o uprawie starca zwyczajnego? Czy jest on szkodliwy dla ludzi oraz zwierząt?

Starzec zwyczajny — najważniejsze informacje

Starzec zwyczajny, przez wielu ogrodników nazywany również starcem pospolitym jest chwastem obecnym na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Antarktydy. To roślina, która występuje na terenie całej Polski, włączając w to tereny górskie. Niemniej jednak zgodnie z najnowszą wiedzą botaniczną za rodzinne tereny chwastu uznaje się ziemię Azji oraz Afryki Północnej, a także europejskie tereny śródziemnomorskie.

Więcej na: https://twoj-ogrodnik.pl/

Starzec zwyczajny to chwast, który zaliczany jest do grupy roślin jednorocznych lub dwuletnich. Z botanicznego punktu widzenia jest byliną należącą do rodziny roślin astrowatych, dlatego swoim wyglądem, pokrojem, a także wysokością jest niezwykle podobny do kwiatów przynależących do tej właśnie gromady. Starzec wyróżnia się niezwykle niecodziennym cyklem rozwojowym. Roślina kwitnie, zawiązuje nasiona, a także rozsiewa się samoistnie przez niemal cały rok, także zimą, która jest łagodna i bezśnieżna. Pąki chwastu zapylane są przez dwie grupy owadów: muchy oraz osy, które intensywnie zbierają pyłek, co sprzyja rozwojowi kwiatów, a także późniejszemu rozsiewaniu i rozmnażaniu starca zwyczajnego. Kwiaty chwastu nie są w stanie wytwarzać nektaru, niemniej jednak długi okres wegetacji rośliny jest dużą konkurencją dla innych gatunków zieleni uprawowej, z uwagi na intensywne pobieranie substancji odżywczych i pokarmowych z gleby.

Jak wygląda starzec zwyczajny? 

Starzec zwyczajny jest rośliną, która posiada dość charakterystyczny wygląd. Po osiągnięciu pełnej dojrzałości roślina jest w stanie wzrastać na wysokość nawet 40 centymetrów, co jest również zależne od warunków glebowych i stanowiska. U podstawy chwastu wyrastają zaokrąglone, pokryte meszkiem pędy, które mogą być wzniesione lub też układające się na glebie. Pędy chwastu posiadają zielone wybarwienie, które w zależności od nasłonecznienia może przeobrażać się w kolor ciemnoczerwony. Na całej wysokości pędów starca zwyczajnego rozwijają się piękne, intensywnie zielone liście. Wyróżnia je nierówna, ząbkowana forma, a także wyraźnie zaznaczone unerwienie główne. Liście starca pospolitego pokrywają całe pędy, niemniej jednak w trakcie kwitnienia i rozwijania się pąków kwiatowych bardzo szybko zamierają. 

Przez większa część roku, wyłączając śnieżne i mroźne zimy, na szczytach łodyg rośliny rozwijają się piękne, bujne kwiaty, które zbierają się w wiechowate, rozległe kwiatostany. Kwiaty tworzą typowe dla roślin astrowatych koszyczki, których średnica nie przekracza 4 milimetrów. Pojedynczy kwiat tworzy okrywę z płatków, a w jednym pąku znajduje się aż 21 pojedynczych listków. Listki tworzące kwiat posiadają charakterystyczny wygląd: są wąskie, podłużne, a ich górna część jest nieco ciemniejsza. Starzec zwyczajny posiada kwiaty o intensywnie żółtym wybarwieniu, które swoim wyglądem i zapachem przyciągają zwierzęta, owady, a także ludzi i dzieci. Warto pamiętać, że roślina nie jest korzystna dla człowieka, a jej zerwanie może mieć negatywne skutki dla organizmu – zarówno ludzkiego, jak i zwierzęcego.

Uprawa starca zwyczajnego – co warto wiedzieć?

Starzec zwyczajny jest chwastem, który nie posiada dużych wymagań uprawowych. Poza występowaniem w naturalnym środowisku roślina bardzo często intensywnie porasta ziemię, na której uprawiane są rośliny okopowe, motylkowe, a także różnorakie warzywa. Najlepszym stanowiskiem do uprawy starca zwyczajnego jest słoneczne miejsce, które nie jest intensywnie zacienione. 

Roślina doskonale wzrasta na niemal każdym rodzaju gleby, niemniej jednak ma wysokie wymagania odżywcze. Podłoże, na którym wzrasta starzec zwyczajny, zwykle jest bogate w składniki pokarmowe oraz odżywcze, co sprzyja rozwojowi systemu korzeniowego chwastu. Najlepszym podłożem do rozwoju starca zwyczajnego jest gliniasta, wilgotna ziemia, która jest bogata w próchnicę oraz składniki pokarmowe. Roślina doskonale rozwija się na wilgotnych terenach. Jest bardzo dużym zagrożeniem dla roślin uprawowych, ze względu na zabieranie słońca, a także wszelkich składników odżywczych, które ulokowanie są w glebie. 

Jakie jest zastosowanie starca zwyczajnego?

Starzec zwyczajny jest rośliną, która obecna jest niemal na każdym kontynencie. Niegdyś części rośliny były stosowane w medycynie ludowej i naturalnej. Starożytne ludy uważały roślinę za lecznicze zioło, które stosowane było w celu łagodzenia dziecięcych kolek, a także eliminowania pasożytów z ich układu pokarmowego. Ponadto kobiety wykorzystywały starca zwyczajnego do łagodzenia obfitych krwawień miesiączkowych. Znachorzy wykorzystywali również roślinę do przygotowywania różnorodnych maści i wcierek, które stosowane były do niwelowania wyprysków.

Obecnie badania potwierdzają, że starzec zwyczajny posiada silne właściwości trujące. Jego wykorzystywanie w medycynie naturalnej oraz ziołolecznictwie jest zakazane, z uwagi na liczne trucizny znajdujące się we wnętrzu rośliny. Zjedzenie części rośliny ma niekorzystny wpływ na układ pokarmowy człowieka, z uwagi na obecność wielu chemicznych substancji. Dodatkowo starzec zwyczajny wykazuje silne działanie rakotwórcze oraz mutagenne, a jej spożywanie może doprowadzić do wyniszczenia wątroby. Aby uchronić swoje uprawy przed namnażaniem się starca zwyczajnego warto stosować odpowiednie opryski, a najczęściej polecanym środkiem są herbicydy.